Richtlijnen voor handhygiëne in de voedingsmiddelenindustrie

Richtlijnen voor handhygiëne in de voedingsmiddelenindustrie

Onze specialisten krijgen vaak de vraag wat nu noodzakelijk is voor een goede handhygiëne. Moet personeel in de voedingsmiddelenindustrie nu de handen wassen, handen desinfecteren of beide? Is handhygiëne wettelijk verplicht? Een feit is dat personeel een risicofactor voor bacteriën overdracht of ook wel kruisbesmetting is. Dit kan in het slechtste geval leiden tot bijvoorbeeld voedselinfecties met alle verstrekkende gevolgen van dien. Maar wat zijn nu daadwerkelijk de wettelijk verplichte eisen voor hand hygiëne van personeel?

Wettelijke verplichtingen voor handhygiëne

De regelgeving rond dit onderwerp geeft aan dat het personeel in voedingsbedrijven een hoge graad van hygiëne nastreeft en zo nodig aangepaste kledij draagt. De term ‘zo nodig’ moet geïnterpreteerd worden aan de hand van de gevarenanalyse die uitgevoerd moet worden. Meer informatie over deze analyse vindt u hier.
Naast de wettelijke bepalingen rond voedingsmiddelenhygiëne zijn er ook bepalingen vanuit andere instanties om aan kwaliteitssystemen te voldoen, vaak met HACCP als basis. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

  • ISO 22000
  • BRC
  • IFS

Handen reinigen of handen desinfecteren?

Bij zowel het wassen als desinfecteren van handen worden micro-organismen verwijderd. Uit onderzoek blijkt echter dat er bij uitvoering van slechts één van deze handelingen geen volledige ontsmetting plaatsvindt. Wanneer de handen alleen worden gedesinfecteerd kan door het (nog zichtbare) vuil op de handen de desinfecterende alcohol niet goed doordringen. Bovendien zijn sommige virussen weinig gevoelig voor alcohol. De aanbeveling is dan ook om de handen eerst grondig te wassen én drogen. Vervolgens dienen de handen gedesinfecteerd te worden. Raadpleeg daarbij altijd uw chemieleverancier voor het verkrijgen van de juiste middelen.

Handen wassen, wanneer en hoe?

Na het uitvoeren van onderstaande handelingen is handen wassen een absolute must:

  • Wanneer u werkt met verschillende soorten voedingsmiddelen
    Voorbeeld: U heeft met rauw vlees gewerkt en gaat vervolgens met groente werken.
  • Na een toiletbezoek
  • Na het snuiten van uw neus
  • Na hoesten en/of niezen in uw hand
  • Voor en na het behandelen van een wond
  • Herbetreden van de productieruimte na bijvoorbeeld een pauze

Uw handen worden effectief behandeld wanneer u minimaal 20 seconden wast met een anti-bacteriologische zeep. Daarnaast is het belangrijk dat onderstaande stappen voor handen wassen gevolgd worden

instructies handen wassen

Handen desinfecteren, wanneer en hoe?

Het desinfecteren van de handen binnen de voedingsmiddelen industrie is effectief wanneer dit na elke wasbeurt gebeurd. Ook voor het desinfecteren geld dat het doorlopen van de verschillende stappen essentieel is (zie afbeelding). Een desinfectiemiddel bestaat doorgaans uit 70% alcohol.

Handhygiëne verplichten met een toegangscontrole

Het kan een uitdaging zijn om alle personeelsleden te controleren op hun deelname aan handhygiëne. Binnen de voedingsmiddelenindustrie is de hygiënesluis dan ook een bekende oplossing. Meestal bestaat een hygiënesluis uit een doorgang met gecontroleerde hygiëne punten welke doorlopen moeten worden alvorens toegang tot de productieruimtes verschaft wordt. In de praktijk betekent dit dat het personeel de handen moeten wast, droogt en desinfecteert alvorens toegang verkregen wordt. Een effectieve en veilige manier van persoonlijke hygiëne in de voedingsindustrie.
Elpress is al ruim 40 jaar bekend met het begrip persoonlijke hygiëne en kan voor elke situatie een passende en innovatieve oplossing bieden. Neem gerust contact op met onze professionals voor een vrijblijvend advies over hygiëne.

Bron: Rediers H, Claes M, Krause S. (2007). Goede handhygiëne in de voedingssector: een tipje van de sluier opgelicht. iMIK.

Meer informatie?

Persoonlijke hygiëne binnen de voedingsmiddelenindustrie

Wilt u meer informatie over persoonlijke hygiëne binnen HACCP en hygiënesluizen in het bijzonder? Download dan onze overzichtelijke whitepaper waarin wij u uitleggen welke rol persoonlijke hygiëne speelt binnen HACCP en hoe een hygiënsluis kan bijdragen aan het verbeteren daarvan.

Meer informatie

Wout Spanjers