Schoonmaken volgens HACCP

Schoonmaken volgens HACCP

Binnen een productiebedrijf is er altijd een tweedelig schoonmaakproces dat wordt toegepast op alle oppervlakken die met het voedsel in aanraking komen, apparatuur en de ruimte an sich. De eerste stap van het schoonmaakproces is de grote schoonmaak, hierbij worden alle grove resten (vuil) van de oppervlakte verwijderd. De tweede stap is ontsmetten, hierbij worden alle micro-organismen die achter zijn gebleven op het oppervlak gedood. In deze blog vertellen we de verschillende aspecten waarmee u rekening moet houden bij het ontwikkelen van een schoonmaakprogramma.

Schoonmaakprocedures volgens HACCP

Als een organisatie werkt volgens HACCP, wordt er standaard gewerkt met schoonmaakprocedures. Binnen deze schoonmaakprocedures worden er verschillende vragen gesteld, zoals: Wat zijn de te volgen schoonmaakprocedures? Hoe wordt er schoongemaakt? En welke stappen worden er gevolgd bij het schoonmaken en ontsmetten?

De eerste stap van de schoonmaakprocedure is het controleren wat er wordt gereinigd en welke resten er worden verwijderd. Veelal wordt er gewerkt met verschillende chemicaliën, om oppervlakken te reinigen. Het is belangrijk om chemicaliën zorgvuldig te kiezen, omdat verschillende chemicaliën oppervlakken ook kunnen aantasten. Bekijk wat en welke resten er gereinigd moeten worden, om de juiste chemische stof te bepalen die geschikt is voor het beoogde vuil. Later gaan we dieper in op de verschillende chemicaliën.

De volgende stap is om na te gaan hoe de ontsmetting wordt bereikt. Chemische of hitte hygiënische stappen zijn gebruikelijk in veel organisaties. De juiste chemicaliën moeten worden gekozen, rekening houdend met het oppervlak en het soort micro-organismen dat wordt bestreden. Wat hitte bestrijding betreft, zijn de temperatuur en onderdompeling tijd van belang.

Chemicaliën tijdens HACCP reiniging

Zoals eerder vermeld, is het van belang om chemicaliën zorgvuldig te kiezen. Wanneer uw organisatie werkt met chemicaliën, zijn er een aantal punten die moeten worden vastgesteld.

  • Chemische concentratie
    Chemicaliën worden doorgaans verdund tot een lage sterkte. De verdunning is belangrijk voor de doeltreffendheid en de kostenverlaging. Ga na hoe het product dat binnen uw organisatie wordt gebruikt wordt verdund en hoe het verdunningspercentage wordt gecontroleerd.
  • Contacttijden van chemicaliën
    Chemicaliën en ontsmettingsmiddelen kunnen een specifieke contacttijd met het oppervlak nodig hebben om ook daadwerkelijk effectief te zijn. Deze moeten worden overwogen en worden opgenomen in schoonmaak specificaties.
  • Opslag van chemicaliën
    Hoe en waar worden chemicaliën opgeslagen? Zorg ervoor dat ze op een veilige plaats staan en niet voor iedereen toegankelijk zijn.
  • Controleer andere factoren
    Andere factoren, zoals pH-waarde en temperatuur, kunnen ook van invloed zijn op de doeltreffendheid van zowel reiniging als ontsmetting en moeten in de specificaties in aanmerking komen.

Algemene schoonmaaktaken

Naast de standaard schoonmaakprocedures en de controle op chemicaliën, zijn er nog enkele algemene schoonmaak verplichtingen.

Allereerst moet de frequentie van het schoonmaken worden bepaald, oftewel wanneer wordt er schoongemaakt. Per frequentie wordt er een andere procedure gevolgd, dus de schoonmaakprocedure per dag wijkt af van de procedure per week. Veiligheid staat binnen elke procedure op één, dus zorg voor beschermingsmiddelen voor werknemers (bijvoorbeeld handschoenen), veiligheidsmaatregelen die moeten worden getroffen tijdens het schoonmaken en instructies omtrent chemicaliën. De veiligheidsvoorschriften en -procedures kunnen ook voor elke reinigingsfrequentie en handeling verschillen.

Ten tweede moet er worden bepaald welk reinigingsapparatuur er voor iedere procedure wordt gebruikt. Daarbij wordt ook beschreven hoe deze wordt gebruikt en welke kalibratie- en of instelling stappen nodig zijn voor een effectieve reiniging. Na het reinigen met de apparatuur kan spoeling van de apparatuur of oppervlakken nodig zijn, ook dit wordt beschreven in de procedure.

Ten slotte vindt er een eindcontrole plaats. Bepaal wanneer een reinigingstaak is voltooid en hoe dit wordt gecontroleerd. Dit kan bijvoorbeeld met visuele, analytische, ATP, of eiwit residu testen. Zorg ervoor dat na afloop van elke schoonmaakprocedure dit wordt gedocumenteerd en vastgelegd.

Meer informatie?

Wilt u meer weten over HACCP? Met onze HACCP Checklist kunt u eenvoudig alle eisen van HACCP controleren.

Download de HACCP Checklist

Wout Spanjers